Prostat kanseri tanısı diğer solid organ tümörlerinden önemli farklar göstermektedir. Bu gün için tanı amacıyla rasgele (belli bir sistematik dahilinde olsa bile) biyopsi yapılan başka bir organ söz konusu değildir. Buna bağlı olarak da birinci basamakta standart kabul edilen 10-12 kor transrektal sistematik biyopsinin tanı etkinliği sınırlıdır. Biyopsi tekniğinde zaman içinde ortaya çıkan gelişmelere ve iyileştirmelere rağmen hastaların %20-25 kadarında var olan bir tümörün gözden kaçması ya da yetersiz örnekleme nedeniyle klinik olarak önemli prostat kanserlerinin düşük riskli olarak tanımlanmaları söz konusudur. Bu sorunların giderilmesi amacıyla önerilen daha çok örneklemenin yapıldığı tekrar biyopsilerde ise gereksiz tanı (klinik olarak önemsiz kanserlerin saptanması) ve dolayısıyla da gereksiz tedavi riskinde artış ortaya çıkmaktadır. Multiparametrik manyetik rezonans görüntüleme (mp-MR) alanında ortaya çıkan gelişmeler ve bunu izleyen araştırmalar prostat kanserinin tanı ve sınıflandırma doğruluğunun artırılabileceğini göstermiştir (1,2).
Multiparametrik MRI (mp-MR) ile anatomik T2 ağırlıklı görüntülere ilave olarak dinamik kontrastlı görüntüler ve difüzyon ağırlıklı görüntüler bir arada değerlendirilmektedir (3).
Prostat kanseri şüphesi olan hastalarda mp-MR ile değerlendirme sonrası MR-TRUS füzyon (MTF) ile hedeflenmiş biyopsilerin yapılması tanı doğruluğunun artırmakta ve hastalık özelliklerinin daha iyi belirlenmesini sağlamaktadır (4).
Füzyon biyopsi uygulamasının başlangıç döneminde elde edilen bu veriler lezyona
yönelik MTF hedefli prostat biyopsi yönteminin özellikle klinik-önemli kanser (5)
saptanmasında önemli bir yeri olabileceğini düşündürmektedir.
Bu güne kadaryayımlanmış olan klinik seriler bu görüşü destekler bulgular sağlamıştır. Yapılan bir bilimsel araştırma MTF biyopsinin 391 hastada ilave 17 (% 25) yüksek dereceli kanser (Gleason > 7) yakalarken sadece 2 tanesini (%3) kaçırdığını (sistematik biyopsi ile tanı alan) göstermiştir (6). Ayrıca toplam 39 tane Gleason skoru 6 (Grade Grup I) olan hasta sistematik biyopside saptanmasına karşın MR hedefli biyopsilerde saptanmamıştır. Yapılan bir prospektif tek merkezli çalışmada biyopsi kararı için mp-MR kullanılmasının biyopsi oranını %51 azalttığını göstermiştir (7). Ayrıca bu çalışmada MTF hedefli biyopsiler ile TRUS eşliğinde sistematik biyopsiye göre düşük riskli prostat kanseri tanısında %89.4 azalma, orta-yüksek risk grubu prostat kanseri tanısında ise %17.7 artış sağlandığı gösterilmiştir. TRUS biyopsi ve MTF hedefli biyopsilerin orta-yüksek risk grubu prostat kanseri için negatif öngörü değerleri sırasıyla %71.9 ve %96.9 olarak saptanmıştır (7).
İlk biyopsi amacıyla değerlendirilen hastalarda bu yöntemin kullanılması benzer şekilde yararlı olmakta, hem yüksek dereceli kanserlerin daha yüksek oranda saptanması, hem de klinik olarak önemsiz kanser tanısının azaltılması sağlanabilmektedir. İlk biyopsi olarak MTF biyopsi yapıldığında ile Gleason skoru 7 ve üzerinde olan tümörlerin tanısında %15 artış gözlenirken, bu yöntemle kaçırılan tümörlerin %62 sinin klinik olarak önemsiz kanser kriterleri taşıdığı saptanmıştır (8).
Bu çalışmanın sonuçları daha önce yayımlanmış araştırma sonuçları ile benzerlik
göstermektedir. Genel bir değerlendirme yapıldığında MTF füzyon biyopsisi klinik olarak önemsiz kanserlerin yaklaşık %14’ünü kaçırırken, random biyopsilerin gösteremediği önemli kanserlerin yaklaşık %50-55’ine tanı koymamızı sağlamaktadır.
Dikkat çekici bulgulardan bir diğeri de füzyon biyopsilerinde PIRADS 4 ve/veya 5
lezyonlara hedeflenmiş örneklemelerde yüksek oranda klinik olarak önemli kanser
tanısı konmasıdır. Literatürde mp-MR görüntülemenin PIRADS 5 lezyonlar için pozitif öngörü değerinin %84’e kadar çıktığı bildirilmektedir. (9).
Bu gümn için yüzde yüz doğruluk söz konusu olmamakla birlikte özellikle radyoloji, üroloji ve patoloji uzmanlarının MTF biyopsi uygulaması çerçevesinde işbirliği ve deneyim artışına paralel olarak bu oranların artması beklenmektedir.
MR görüntüleme ve MTF biyopsi yöntemi ile önemsiz olanların değil, sadece klinik olarak önemli hastalığın saptanması nihai hedeftir. Bu amaca ulaşılıp ulaşılamayacağını zaman gösterecektir.
Kaynaklar: 1. Bjurlin MA, Mendhiratta N, Wysock JS, Taneja SS. Multiparametric MRI and targeted prostate biopsy: Improvements in cancer detection, localization, and risk assessment. Cent European J Urol. 2016;69(1):9-18. 2. Bjurlin MA, Meng X, Le Nobin J, et al. Optimization of prostate biopsy: the role of magnetic resonance imaging targeted biopsy in detection, localization and risk assessment.J Urol.2014;192:648–658. 3. de Rooij M, Hamoen EH, Fütterer JJ, Barentsz JO, Rovers MM. Accuracy of multiparametric MRI for prostate cancer detection: a meta-analysis. AJR Am J Roentgenol. 2014 202(2):343-51. 4. Siddiqui MM, Rais-Bahrami S, Turkbey B, et al. Comparison of MR/ultrasound fusion-guided biopsy with ultrasound-guided biopsy for the diagnosis of prostate cancer. JAMA. 2015;313:390–397. 5. Epstein JI, Walsh PC, Carmichael M, Brendler CB. Pathologic and clinical findings to predict tumor extent of nonpalpable (stage T1c) prostate cancer. JAMA. 1994 Feb 2; 271(5):368-74 6. Delongchamps NB, Peyromaure M, Schull A, et al. Prebiopsy magnetic resonance imaging and prostate cancer detection: comparison of random and targeted biopsies. J Urol. 2013;189:493–499. 7. Pokorny MR, de Rooij M, Duncan E, Schröder FH, Parkinson R, Barentsz JO, Thompson LC. Prospective study of diagnostic accuracy comparing prostate cancer detection by transrectal ultrasound-guided biopsy versus magnetic resonance (MR) imaging with subsequent MR-guided biopsy in men without previous prostate biopsies. Eur Urol. 2014 66(1):22-29. 8. Mendhiratta N, Rosenkrantz AB, Meng X, et al. Magnetic Resonance Imaging- Ultrasound Fusion-Targeted Prostate Biopsy in a Consecutive Cohort of Men with No Previous Biopsy: Reduction of Over-Detection through Improved Risk Stratification. J Urol. 2015;194:1601–1606. 9. Grey ADR, Chana MS, Popert R, Wolfe K, Liyanage SH, Acher PL, Diagnostic accuracy of magnetic resonance imaging (MRI) prostate imaging reporting and data system (PI-RADS) scoring in a transperineal prostate biopsy setting. BJU Int. 2015;115: 728–735. doi:10.1111/bju.12862
Prof. Dr. Levent Türkeri
Acıbadem Altunizade hastanesi
Üroloji Bölümü