Soru: Bir üroloji uzmanı olarak biliyorum ki, mesanenin ürotelyal karsinomunda çeşitli varyantlar mevcut. Ve bunlar bazen sistektomi öncesi neoadjuvant kemoterapilere rezistansın da göstergesi olabiliyor. Patoloğumdan özellikle bu varyant değerlendirmesini isterken, özet neleri bilmem gerekir?
Ürotelyal tümörler; papiller (papillom, malignite potansiyeli düşük ürotelyal neoplazi, papiller karsinom) ve non-papiller (in situ ürotelyal karsinom ve invaziv ürotelyal karsinom) olmak üzere iki ana başlık altında toplanmaktadır. Mesane tümörleri önce büyüme paternine, sonra yapısal ve sitolojik özelliklerine göre sınıflanmaktadır. Yıllar içinde ürotelyal karsinomların sınıflaması ve derecelemesinde, patologlar arasında değerlendirme farklılıklarını azaltmak ve prognostik korelasyonu arttırmak amacıyla çeşitli değişiklikler yapılmıştır. Günümüzde kabul edilen sınıflama Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2016 sınıflamasıdır.
Mesane tümörlerinin % 90’dan fazlasını ürotelyal karsinomlar oluşturur. Özellikle yüksek dereceli ürotelyal karsinomlar farklı diferansiasyon özellikleri gösterebilirler. Bunun sonucunda sadece morfolojik olarak değil, prognostik ve terapotik olarak da farklılıklara sahip ürotelyal karsinom varyantları gelişir.
Ürotelyal karsinomların yaklaşık % 20’si skuamöz ve % 6’sı glanduler diferansiasyon gösterir. Mesane kanserini skuamöz hücreli karsinom veya adenokarsinom olarak tanımlayabilmek için tümörün tamamının ve tamama yakınının bu morfolojide olması gerekmektedir. Skuamöz ve glanduler diferansiasyonun gösteren ürotelyal karsinomlar genellikle yüksek dereceli ve olumsuz prognoza sahip tümörlerdir.
Kötü prognostik gidiş ile ilişkili olan ürotelyal karsinom varyantları şunlardır; Mikropapiller ürotelyal karsinom, adacıklı (“nested”) ürotelyal karsinom, büyük adacıklı (“nested”) ürotelyal karsinom, mikrokistik ürotelyal karsinom, plazmasitoid ürotelyal karsinom, trofoblastik diferansiasyonlu ürotelyal karsinom, dev hücreli ürotelyal karsinom, sarkomatoid ürotelyal karsinom
Lenfoepitelyoma-benzeri ürotelyal karsinom nadir görülen ve kemoterapiye duyarlı tümör tipidir. Lipidden zengin ve berrak hücreli (glikojenden zengin) varyantlar son tanımlanan tiplerdir. Nadir görüldüklerinden prognostik önemleri belirsizdir.
Bu varyantların tümör içindeki oranı ne kadar olurda olsun patoloji raporunda belirtilmelidir.
Doç. Dr. Yeşim Sağlıcan
Acıbadem Maslak Hastanesi
